Τράπεζα συναισθημάτων

Το έχω κάνει και εγώ παλαιότερα, γι’ αυτό άλλωστε μεγαλώνουμε για να μαθαίνουμε. Γι’ αυτό και η απώλεια της νιότης περνάει ανώδυνα. «Τι ωραία που μεγαλώνουμε» και το «ωραία» κολλάει σ’ αυτό που προσθέτει γνώση και αφαιρεί κακές συνήθειες του παρελθόντος. Δεν ξέρω αν αυτό είναι κανόνας, έχω την αίσθηση όμως, ότι με τα χρόνια μεγαλώνει και η ψυχή μας.
Μπορώ να κοιτάζω το ταβάνι για ώρες και όταν χρειαστώ βοήθεια, μπορώ από το ταβάνι να κοιτάζω το πάτωμα, αυτό σήμερα, γιατί παλαιοτέρα, πλήρωνα την επιβεβαίωση με κάθε τίμημα. Και λίγα ψίχουλα, ήταν αρκετά για να ικανοποιήσω την ανάγκη μου.
Χθες με πήρε μια ξεχασμένη φίλη μου τηλέφωνο, για να ακριβολογήσω, πρώην γκόμενα μου. Κάποιο ζόρι τραβούσε, τσακώθηκε με τον φίλο της, χώρισε και με θυμήθηκε. Το έκανα και εγώ παλιότερα για να δικαιολογήσω την αρχή. Την αδυναμία της ήθελε να νικήσει. Τα χρόνια της, δεν της έμαθαν ακόμα να κοιτάζει το ταβάνι, τα χρόνια της, δεν της έδωσαν ακόμα τα φτερά να πετάξει στο ταβάνι και να βλέπει από ψηλά.

Ένοιωσα σαν τράπεζα συναισθημάτων. Κατέθεσε κάποτε ένα ποσόν η κυρία και έχει την απαίτηση να είναι διαθέσιμο όποτε ξεμείνει. Για ανάληψη το απρόσμενο τηλεφώνημα. Πέντε κομπλιμέντα, λίγη επιβεβαίωση, μια πισινή.
Έχω πάρει και εγώ παλαιοτέρα τέτοια δάνεια, σήμερα από τη θέση του χορηγού, τις έδωσα παραπάνω από την δανειοληπτική της δυνατότητα…
Το επόμενο τηλεφώνημα ήταν από τον γιο μου, «Αν όλα πάνε καλά σε 8 μήνες θα είσαι παππούς», Τι ωραία που μεγαλώνουμε…

Ο τόπος που γίνεται κατάρα

Σήμερα ένα παλαιότερο για τον τόπο, που μας επαναφέρει. Για τον τόπο που κατά βάθος όλοι αγαπάμε αλλά αυτήν την αγάπη δεν την μοιραζόμαστε.
Είμαστε ένας μικρός τόπος με ανθρώπους ανασφαλείς, κληρονομιά αιώνων σκλαβιάς, επιδρομών και καταπίεσης. Η έλλειψη σιγουριάς οδηγεί σε μια υπερβολική και αναγκαστική υπερτροφία του εγώ. Το εγώ νιώθει διαρκώς πως κινδυνεύει, οι μηχανισμοί αυτοπροστασίας θριαμβεύουν, ο εγωισμός γίνεται μέθοδος επιβίωσης.
Όσους κύκλους και να κάνουμε, όσο και να προσπαθούμε να απομακρυνθούμε νοερά, από τον μικρόκοσμο μας, η δίνη της καθημερινότητας, μας ρίχνει στην βαθιά λακκούβα της βάσης μας.
Ο Πεσόα δεν το είχε κουνήσει από την Λισσαβόνα και το αντιλαμβάνεται κανείς από τα απλά παραδείγματα, που χρησιμοποιούσε στα έργα του για να μπορέσει να υποστηρίξει τις φιλοσοφικές του ανησυχίες.
Στο λάκκο, γατί όσο και αν προσπαθούμε, όσο και να κλείνουμε τα μάτια, για να ταξιδέψουμε στο παραμύθι, ο τόπος μας επαναφέρει.
Ακόμα και σήμερα, που έχουμε δικτυωθεί με τον κόσμο όλον, η πραγματικότητα έχει τη δική της δυναμική.
«Το είδα με τα μάτια μου» λέμε και όχι στην τηλεόραση γιατί εκεί δεν μπορούμε να είμαστε αυτόπτες μάρτυρες.
Δυστυχώς δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τον τόπο, ο πόνος εδώ είναι ζεστός.
από την στιγμή που πέρασε τα χωρικά μας ύδατα η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, άρχισε να γίνεται κατανοητή. Σεισμοί λιμοί καταποντισμοί, στο γυαλί διαρκούν μέχρι το επόμενο δελτίο ειδήσεων, ενώ εδώ…

Ο τόπος λοιπόν, που ζήσαμε, και ζούμε. Ο τόπος που γίνεται ανάμνηση γλυκιά η πικρή που γίνεται προσμονή, που γίνεται κατάρα.
Είσαι, η Πράγα, η Αθηνά, η Ιθάκη. Είμαι Η Κέρκυρα το Ναύπλιο η Θεσσαλονίκη, παραφράζοντας την κυρία από το Ιατρείο ασμάτων που καταριέται τις αγάπες της.
Πολιτείες με ιστορίες παλιές σαν τη ζωή και ιστορίες πρόσφατες σαν το χθεσινό σου γέλιο. Και σ’ όλες τις ιστορίες μέσα, οι μάνες με τα πύρινα μάτια που αγκάλιασαν με δύναμη τα παιδιά τους, άλλες για να προστατεύσουν και άλλες για να τα αποχαιρετίσουν. Αχ πολιτεία, που κρατάς τη θλίψη μου στο βυθό της θάλασσας σου, πολιτεία που μίσησα από τα βάθη του είναι μου, σε καταριέμαι να γεμίσεις ανέστιους, απάτριδες, αδέσποτους, διωγμένους. Να γεμίσουν οι δρόμοι σου ανήμερες ψυχές, τα σπίτια σου από ζωές άδικες. Μήπως και την επόμενη φορά που ξεβραστεί ένα παιδί στην πέτρινη αγκαλιά σου καταφέρεις να του δείξεις το δρόμο για το πατρικό του σπίτι.
Ο πόνος εδώ είναι ζεστός

Τα κεφάλια μέσα

Μπορεί το τέλος του δικομματισμού, που ελπίζαμε να μην ήρθε ποτέ, η παρούσα κρίση όμως, σε όλα τα επίπεδα της ελληνικής κοινωνίας, η σφοδρότερη από την μεταπολίτευση, αποτελεί τον προάγγελο του τέλους ενός μοντέλου οργάνωσης του δημόσιου βίου και του τρόπου διαβίωσης.
Μέσα σε ένα καινούργιο περιβάλλον, αυτός ο δικομματισμός που ζήσαμε δεν έχει θέση. Μπορεί να σταθεροποίησε την δημοκρατική λειτουργία της χώρας μας, στα δύσκολα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, στην συνεχεία όμως κυριάρχησε ο λαϊκισμός, προκείμενου να αποφευχθεί το πολιτικό κόστος, το πολιτικό κόστος που έμπαινε φραγμός σε όποιες επωφελείς αποφάσεις για τον τόπο και το λαό μας.
Το πολιτικό κόστος που έγινε αβάσταχτο δημόσιο χρέος και απειλή, για τις γενιές που έρχονται. Αμφιβάλει κανείς σήμερα ότι τα δυο κόμματα που συνεχίζουμε να ψηφίζουμε, για να εναλλάσσονται στην εξουσία, οδήγησαν τη χώρα σ’ αυτήν την τραγική κατάσταση;
Μπορεί το τέλος του δικομματισμού να μην ήρθε όταν το περιμέναμε, το παιγνίδι της πλειοδοσίας όμως και του λαϊκισμού, τα κόμματα εξουσίας δεν μπορούν πλέον να το παίξουν, αυτό φάνηκε και προεκλογικά από την στάση του κόμματος που εγκατέλειψε άρον άρον την εξουσία.

Είναι ένοχα τα δυο μεγάλα κόμματα για την κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας και δεν αναφέρομαι μόνο στην οικονομική χρεοκοπία. Αυτά που συνιστούν σήμερα την χρεοκοπία είναι η καθήλωση της αγροτικής παραγωγής σε επιζήμιες για το περιβάλλον καλλιέργειες, πλην όμως επιδοτούμενες που έχουν οδηγήσει τον αγροτικό κόσμο σε αδιέξοδο, δεν θυμάμαι χρονιά που τα τρακτέρ δεν κατέβηκαν στα μπλόκα των εθνικών οδών. Η διαρκής υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου και η σπατάληση των νέων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ χωρίς καμία προοπτική. Η εγκληματική πολιτική για τους μετανάστες, που έβγαλε στην επιφάνεια φασιστικές συμπεριφορές ενός λαού που φημίζεται για την φιλοξενία του. Η ανύπαρκτη πολιτική για τον τουρισμό και η λογική της αρπαχτής. Η κατάρρευση του ΕΣΥ, οι διαβρωμένες δημόσιες υπηρεσίες, η οικοδομική αυθαιρεσία, η σπατάλη, η απληστία, ο παρασιτισμός.
Αυτό είναι το μονύελο που εναλλάσσεται στην εξουσία και το μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σόματος επικροτεί. Ε! αυτό το μοντέλο δεν συνιστά δημοκρατική πολιτεία. Η κρίση αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να επιχειρήσουμε στους δύσκολους καιρούς τις ώριμες αλλαγές που δεν αποτολμήσαμε στους καλούς, της ευφορίας και της αυταπάτης.

Να ζήσουμε καλά, όχι καλύτερα

Αλήθεια, που ήταν όλοι αυτοί που σήμερα μιλούν για χρεοκοπία, όταν η χώρα χρεοκοπούσε σε όλα τα επίπεδα; Διαφήμιζαν δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Η οικονομική χρεοκοπία, που βρίσκεται προ των πυλών αποτελεί φυσική εξέλιξη, μιας αυτοκαταστροφικής στάσης που προηγήθηκε.
Η χρεοκοπία είχε επέλθει προ πολλού, είχε πλήξει τον δημόσιο βίο, πολιτικά, ηθικά, πολιτιστικά.Υποκρισία, ανομία και σπατάλη, με δανεικό και μαύρο χρήμα.
Τώρα πληρώνουμε το χρηματιστήριο, τις φούσκες, τους ολυμπιακούς του 2004, τα σκάνδαλα, τα παχιά λόγια για την ισχυρή Ελλάδα. Τώρα πληρώνουμε «τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα». Πληρώνουμε τη χρεοκοπία της πολιτικής. Την εικονική πραγματικότητα των κυβερνήσεων Σημίτη και την συνέχεια της, από την «Νέα Δημοκρατία», για την σημερινή του Γεωργίου Παπανδρέου ακόμα δεν έχω καταλήξει, οι πρώτες ενδείξεις πάντως δεν είναι ενθαρρυντικές. Το μέλλον δεν μπορεί να κτισθεί σε ένα σωρό ερειπίων, όσο και να δανειστούμε, όσο και να ξεπουλήσουμε, η κατάληξη θα είναι ίδια.
Παρ’ όλα αυτά είμαι αισιόδοξος και όσο πλησιάζουμε στον πάτο, τόσο η αισιοδοξία μου μεγαλώνει. Το τέρμα δημιουργεί προσδοκίες για άλλη στάση, για άλλο ξεκίνημα. Στο πρώτο κείμενο αυτού εδώ του χρόνου ξεκίνησα με μια ευχή που έδωσε ο Εβο Μοράλες, ο Ινδιάνος πρόεδρος της Βολιβίας.
«Να ζήσουμε καλά, όχι καλύτερα, Το να ζεις καλύτερα, σημαίνει ότι εκμεταλλεύεσαι ανθρώπινα όντα. Ότι λεηλατείς τους φυσικούς πόρους. Είναι εγωισμός και ατομικισμός.
Σε αυτές τις υποσχέσεις του καπιταλισμού, δεν υπάρχει αλληλεγγύη, αλληλοσυμπλήρωση ή αμοιβαιότητα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προσπαθούμε να σκεφτούμε τρόπους, προκειμένου να ζούμε καλά, όχι καλύτερα. Το να ζεις καλύτερα είναι πάντα εις βάρος κάποιου άλλου. Το να ζεις καλύτερα οδηγεί στην καταστροφή του περιβάλλοντος». Να ζήσουμε καλά η συλλογική ευχή.
Το «διαρκώς καλύτερα» το πληρώνουμε με τον αφανισμό του περιβάλλοντος, την κλιματική αλλαγή, την απειλή της καταστροφής του πλανήτη. «Το διαρκώς καλύτερα», η χώρα μας το πληρώνει με υπερδανεισμό και με το φάσμα της χρεοκοπίας που μας απειλεί. Το «διαρκώς καλύτερα» η κοινωνία το πληρώνει με την την η εξαφάνιση της αμοιβαιότητας, της συνοχής, της αλληλεγγύης.
Μπορούμε να ζήσουμε καλά, αρκεί, να αποκτήσουμε συνοχή και να λειτουργήσουμε συλλογικά.

Όπου φτωχός και η μοίρα του

Η Φυσική καταστροφή που έπληξε την Αϊτή χαρακτηρίστηκε ως η χειρότερη καταγεγραμμένη καταστροφή και απώλεια ανθρώπων σε μια μόνο ημέρα. Περισσότεροι από 120.000 νεκροί, 18 κυβερνητικά κτίρια κατεστραμμένα, καταστροφή του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης στην πρωτεύουσα. Πείνα και επιδημίες απειλούν τον ήδη εξουθενωμένο λαό. Πόσο «φυσική» όμως είναι μια φυσική καταστροφή. Σύμφωνα με τον Εντουάντο Γκαλεάνο «Οι φτωχοί συνήθως γίνονται πρώτο θέμα των ειδήσεων ως δράστες στυγερών εγκλημάτων ή θύματα φυσικών καταστροφών». Η Αϊτή είχε την ατυχία να είναι το πλησιέστερο μεγάλο νησί των Αντιλλών προς την Ευρώπη. Πέρασε διαδοχικά σε χέρια Ισπανών, πειρατών, Γάλλων, Αμερικάνων, ντόπιων ολιγαρχών και δικτατόρων. Το 1804 οι εξεγερμένοι μαύροι σκλάβοι – οι οποίοι αποτελούσαν το 90% του πληθυσμού – κατέκτησαν την ανεξαρτησία τους και έγιναν το πρώτο ελεύθερο κράτος του δυτικού ημισφαιρίου, η πρώτη μαύρη δημοκρατία και η πρώτη χώρα που κατήργησε επίσημα τη δουλεία.
Οι αποικιοκρατικές δυνάμεις της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής δε συγχώρεσαν ποτέ τη μικρή ατίθαση χώρα που τσαλάκωσε τόσο προκλητικά την αλαζονεία και παντοδυναμία τους.

Ο Εντουάρντο Γκαλεάνο καταγράφει στο βιβλίο του, ο « καθρέπτες» μερικά από τα εγκλήματα των μεγάλων αποικιοκρατικών και ιμπεριαλιστικών δυνάμεων κατά της Αϊτής. 1804 Δεκαοχτώ στρατηγοί του Ναπολέοντα είχαν θαφτεί στο εξεγερμένο νησί. Το νέο έθνος, που γεννήθηκε μέσα στο αίμα, ήταν καταδικασμένο στο εμπάργκο και την απομόνωση: κανείς δεν αγόραζε από αυτό, κανείς δεν του πουλούσε τίποτα, κανείς δεν το αναγνώριζε. Επειδή δεν έμεινε πιστή στον αποικιοκράτη αφέντη της, η Αϊτή αναγκάστηκε να πληρώσει στη Γαλλία εξωφρενική αποζημίωση. Η Γαλλία, με πληγωμένη την αξιοπρέπειά της, επέβαλε, για να αναγνωρίσει επίσημα την Αϊτή, αυτό το αντίτιμο σαν εξιλέωση, και η Αϊτή το πλήρωνε επί ενάμιση αιώνα. 1915 Οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέβαλαν στην Αϊτή. Ο Ρόμπερτ Λάνσινγκ, εξ ονόματος της κυβέρνησης, εξήγησε ότι η μαύρη φυλή, δεν μπορούσε να κυβερνηθεί από μόνη της, καθώς “έχει έμφυτη μέσα της την άγρια ζωή και είναι ανίκανη από τη φύση της για τον πολιτισμό”. Οι εισβολείς παρέμειναν δεκαεννιά χρόνια. Τον πατριώτη Σαρλμάν Περάλτ τον σταύρωσαν σε μια πόρτα.