Τα προβλήματα που γίνονται μνημεία

Αυτός ο πληθυντικός, της ανάληψης ευθυνών, που «όλα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει», έχω την αίσθηση ότι αποτελεί την πιο χρησιμοποιημένη αχρείαστη φράση, σ’ αυτόν εδώ τον τόπο. «Φταίμε όλοι», μια φράση καραμέλα που ξορκίζει τις ατομικές ευθύνες και οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν φταίει κανείς. Κάπως έτσι τα προβλήματα γίνονται μνημεία. Συνεχίζονται οξύνονται και προσφέρουν αφορμές για σχολιασμό.
«Φταίμε όλοι για την κατάντια αυτού του τόπου». Να το δεχτώ. Δεν μπορώ όμως να φανταστώ πως με αυτό το ισοπεδωτικό πληθυντικό του τίποτα, θα μπορέσουμε να δώσουμε κάποια λύση.
Ο καθένας που ξεστομίζει αυτή τη φράση, αυτόματα εξαιρεί τον εαυτό του από την ευθύνες, αν προσθέσουμε τις εξαιρέσεις, θα πρέπει να ψάξουμε σε άλλες πολιτείες, ή καλλίτερα σε άλλους πλανήτες τους ένοχους.
Πολύ φοβάμαι ότι αν συνεχίσουμε να τα ρίχνουμε όλα στο βαθύ λάκκο του πληθυντικού, οι νύχτες θα μας περιμένουν, από δω και πέρα, για να θυμηθούμε και την Κική Δημουλά.
Αυτήν είχα στο μυαλό πριν ξεκινήσω, αλλά βλέπετε ο πληθυντικός αριθμός της, με οδήγησε στον πόνο γι’ αυτήν την πόλη με τον πληθυντικό αριθμό μας, που απειλεί να μας καταβροχθίσει. Αν δεν επιστρέψει ο καθένας στον ενικό του, αν δεν δράσει στην μικρή ακτίνα ευθυνών του, φοβάμαι πως τα προβλήματα που μας ταλανίζουν όλα αυτά τα χρόνια, θα προστεθούν στον μακρύ κατάλογο μνημείων αυτής της πόλης, με την περιοριστική ταμπέλα να μας θυμίζει… «Διατηρητέα».!!!
Θα κλείσουμε και τον προσθετό χρόνο του δεκαπενταύγουστου, με τον πληθυντικό αριθμό της Κικής Δημουλά που δεν έχει σχέση με τον δικό μας.
Ο έρωτας, όνομα ουσιαστικόν, πολύ ουσιαστικόν, ενικού αριθμού,
γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού, γένους ανυπεράσπιστου.
Πληθυντικός αριθμός οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.
Ο φόβος, όνομα ουσιαστικόν, στην αρχή ενικός αριθμός
και μετά πληθυντικός: οι φόβοι.
Οι φόβοι για όλα από δω και πέρα.
Η μνήμη, κύριο ονομάτων θλίψεων, ενικού αριθμού,
μόνον ενικού αριθμού και άκλιτη.
Η μνήμη, η μνήμη, η μνήμη.

Η νύχτα, όνομα ουσιαστικόν, γένους θηλυκού, ενικός αριθμός.
Πληθυντικός αριθμός οι νύχτες.
Οι νύχτες από δω και πέρα.

Τέλη Αυγούστου, πως αλλιώς…

Δεν πρόφτασε να ζεσταθεί στη θέση του, το χθεσινό κείμενο και ήρθε η απάντηση της Ελένης, υπό μορφή σχολίου, αλλά και ανάρτησης στη δική της ηλεκτρονική σελίδα. Αυτές τις τελευταίες ήμερες του Αυγούστου, ας με συγχωρήσουν οι αναγνώστες γι’ αυτό το πάρε δώσε. Αραιά και που, σταθερά όμως μέσα στο χρόνο, σαν κάποιο ένστικτο να μας καθοδηγεί ανταλλάσσουμε τα σημάδια μας. Αυτά τα σημάδια που υπογραμμίζουν την κοινή μας πορεία και επιβεβαιώνουν, πως και μέσα στο μαύρο ξέρουμε να ζωγραφίζουμε με όλα εκείνα τα χρώματα, που μπορεί να φανταστείτε και με αυτά που δεν φαντάζεστε. Το κάνω με την βεβαιότητα ότι δεν είμαστε μόνοι.
«Κι αν ακόμα δεν υπήρχε Θεός, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε», ναι, Βολταίρος. Αλλά το πήραμε αψήφιστα φερόμενοι ωσεί Θεοί. Η ασθένεια του Δυτικού ανθρώπου. Το σύγχρονο Δράμα, Βαθιά Υπαρξιακό και αβάσταχτο, το συνειδητοποιείς διαβάζοντας τον τελευταίο Ροθ, το περιγράφει ως τα έγκατα στην «Ταπείνωση» με τρόπο αριστουργηματικά τραγικό.
«Ήταν όλα τυχαία, Τζέρι, τυχαίο που μου δόθηκε ένα κάποιο ταλέντο, τυχαίο που μου αφαιρέθηκε. Η ίδια η ζωή είναι τυχαία, από την αρχή ως το τέλος». Ο Σάιμον Άξλερ, παλαίμαχος ηθοποιός τεράστιος στη δύση του, παρακολουθεί τη ζωή του ως παράσταση να φθίνει, το ταλέντο του - νόημα να δύει και να χάνεται, κάλπης στην ίδια του τη ζωή - σκηνή.
Το αντιλαμβάνεται από την πρώτη στιγμή με σαφήνεια, κρυστάλλινα, από την πρώτη αράδα: «Είχε χάσει τη δύναμη να σαγηνεύει. Η ορμή του είχε ξοδευτεί».
Αποσύρεται για να γλείψει τις πληγές σαν σκυλί, αντιστέκεται στο αυτοκτονικό του φινάλε, νοσηλεύεται, ερωτεύεται, προσπαθεί. Αλλά...
«Αν υπάρχει Θεός, όλα επιτρέπονται», γράφει ο Ντοστογιέφσκι ζώντας κι αγγίζοντας τα πάνδεινα. Ο Σάιμον Άξλερ, όμως...

«Όλα τα θεωρούσε ασκήσεις χωρίς νόημα. Αυτό που εξακολουθούσε να τον φοβίζει, καθώς πλησίαζε η μέρα του εξιτηρίου, ήταν το γεγονός ότι τίποτα από όσα του είχαν συμβεί δεν φαινόταν να συνδέεται με κάτι άλλο»…
«Δεν υπάρχει σοβαρός λόγος για οτιδήποτε συμβαίνει, είπε στον γιατρό αργότερα, την ίδια μέρα. “Χάνεις, κερδίζεις- όλα είναι ένα καπρίτσιο της τύχης. Η παντοδυναμία του καπρίτσιου. Η πιθανότητα της ανατροπής. Ναι, η απρόβλεπτη ανατροπή και η εξουσία της». Δεν μπορεί να ελπίζει, δεν έχει που να πιαστεί, στο Κενό, στο απόλυτο Τίποτα, δεν υπάρχει χειρολαβή.
«Αυτός που μας δημιούργησε χωρίς τη βοήθειά μας, δεν θα μας σώσει χωρίς τη συγκατάθεσή μας», γράφει ο Ιερός Αυγουστίνος επιτρέποντάς μας να είμαστε έρμαια της απόλυτης, αφόρητης ελευθερίας την κάθε στιγμή ως την ύστερη στιγμή. Γι' αυτό και ο Σύγχρονος - Τυχαία- Υπεράνθρωπος- Σίσυφος γονατίζει, εφόσον εδώ έχουμε έρθει να χάσουμε τα πάντα, ως και την συνείδησή μας αυτή καθ’ εαυτή, όπως ο Φρόυντ έχει πει.
Το αποτέλεσμα, από ένα θεικά «μαύρο» βιβλίο, η διαπίστωση ότι, τελικά, οι μεγάλοι συγγραφείς είναι ιαματικοί. Όπως η Τέχνη, αποτελώντας το Νόημα. Ο Νίτσε αυτό δεν είχε πει; Γι' αυτό, φινάλε με... Γκράχαμ Γκρην: «Αυτός που ψάχνει το Θεό, τον έχει ήδη βρει». Γιατί όλα είναι φως και ταυτοχρόνως σκοτάδι, αναλόγως τη ματιά, τη στιγμή.

Y.Γ. Με συγκινεί ο φίλος μου (καλά μη τα μετράτε τα χρόνια, από το... τέλος πάντων, από τα 18). Εκεί που εξαφανίζεται και με εξαφανίζει, εκεί που μας αφανίζει ο χρόνος και στάχτη όλα και λήθη, τσουπ νάσου το ίδιο συναίσθημα, το ίδιο βάρος, το όμοιο βάσανο, η ίδια ματιά στη ζωή, αυτό το -τελικά- δεν- είσαι- ελέφαντας- ρε παιδί μου!
"Μνήμη Αυγούστου" και από τον Μάκη Αρμένη σήμερα το πρωί και φυσικά θαλπωρή. Αφού αντέχει η φιλία τριάντα χρόνια, υπάρχει τελικά βεβαιότητα σ’ αυτή τη ζωή!
Και επειδή στο τηλέφωνο ήμουν παναγία- βοήθα- με-το- κεφάλι- στα- υπόγεια, τρίτο πάτωμα κόλασης, δλδ, μόλις ανέβηκα το... ανέβασα και του το αφιερώνω, ναι οι πρώτοι πεθαίνουν τελευταίοι, με γιάτρεψε με την αύρα της φιλίας του και τα φαγάκια που μου υποσχέθηκε το πρωί. Λοιπόν βουαλά Μάκη, Φως απ' το Μαύρο, ναι; Ξέρουμε εμείς! Όπως ξέρουμε εμείς!

Μνήμη Αυγούστου

Με την φίλη μου την Ελένη τη Γκίκα, αν και μακριά ο ένας απ’ τον άλλο, μας πετυχαίνουν κάποιοι μήνες στο «δόξα πατρί». Μας βρίσκουν οι αγέρηδες και μας στριφογυρίζουν, μας διαπερνούν οι εποχές, αφήνοντας η καθεμιά από ένα κοινό σημάδι που τον δείχνουμε με έκπληξη όταν τυχαίνει να συναντηθούμε. «Και συ το ίδιο; Και είναι το ίδιο. Το παρακάτω κείμενο είναι το ίδιο με άλλες λέξεις. Με τα ίδια αισθήματα και κάτω από το βάρος, που μας προκαλεί η κοινή ασθένεια (Α.Υ.Α), Άτομα Υπεραισθητηριακής Αντίληψης ή άλλως Σύνδρομο Αρωγής.
«Μάθε να ξεχνάς» και «Θα πρέπει να θυμηθείς για να μπορέσεις, τελικά, να ξεχάσεις». Για όλα φταίει ο Αύγουστος ή μάλλον ο χρόνος που διαστέλλεται υπέρ μας ή σε βάρος μας, πάντοτε τέτοια εποχή.
Άλλοι, όπου φύγει φύγει, γιατί έτσι πρέπει, άλλοι, μονάχα τώρα κλείνει η επιχείρηση, κι άλλοι, στο σπίτι τελώντας εν αδεία, θέλοντας και μη. Σε μια Αθήνα κούκλα, εάν δεν φοβάσαι φυσικά τη μοναξιά. Ακόμα κι εκεί που μένω το βουνό γίνεται πιο βουνό, οι δρόμοι ατέλειωτοι κι οι νύχτες ταινίες και παρελθόν. Προχθές, «Καθρέφτης», «Νοσταλγία» και Ταρκόφσκι, εχθές, Βισκόντι και «Αθώος», μια Τετάρτη, «Γλυκό πουλί της Νιότης» και Τενεσί Ουίλιαμς.
Γκιώνης, τζιτζίκια και βιβλία. Θρίλερ μετά μανίας, Φίτσεκ και «Θεραπεία», Φίτσεκ και «Πείραμα Μνήμης». Εκείνο το «μάθε να ξεχνάς» του εξωφύλλου άρχισε τη ζημιά. Σελίδες με αλήθειες που μπορεί να φαντάζουν υπερβολικές, μα είναι ωστόσο αληθινές. Τα στάδια του πένθους, ο διεσταλμένος χρόνος, ταινία η ίδια μας η ζωή, αυτό που περιγράφουν οι επιζήσαντες, όλα σε αργή κίνηση, με μια διαύγεια φοβερή.

Αλλά και Α.Υ.Α, Ατομα Υπεραισθητηριακής Αντίληψης, ή άλλως, Σύνδρομο Αρωγής. Εκείνο που σε κάνει να λιποθυμάς μπροστά στο ατύχημα, να υποφέρεις σχεδόν σωματικά στις τηλεοπτικές ειδήσεις, να ξενυχτάς για τους φίλους σου και να αντιδράς προσωπικά και υπερβολικά. Να είναι όλα «δική σου υπόθεση». Το σύνδρομο της καλής μαθήτριας, που μας καταλόγιζαν παιδιά; Και που φαντάζει ψεύτικο σε μιαν εποχή που δεν δίνει κανείς του αγγέλου του νερό. Και που στην τελική είναι κι ασθένεια, τα ταγκαλάκια του γέροντος Παΐσιου, η υπερευαισθησία δεν ωφέλησε ποτέ. Ποιος είπε πως τα θρίλερ γίνονται μόδα σήμερα αποτελώντας τον δικό μας θαυματοποιό Χάρι Πότερ, αφού θαυματοποιός είναι η ίδια η ζωή.
Ο Ταρκόφσκι όταν του έλεγαν πως κάνει αλληγορία, επέμενε «ρεαλισμός». Κι ο Ντοστογιέφσκι όταν του καταλόγιζαν πως ο «Ηλίθιος» δεν υπάρχει, έλεγε η πραγματικότητα είναι αυτή. Μια πραγματικότητα που είναι Φιλοκαλία και Γεροντικό και Θρίλερ και «Στάλκερ» και «Ηλίθιος» και «Δαιμονισμένοι» ή και όλα μαζί. Αλλά και το «Πείραμα Μνήμης» του Φίτσεκ είναι. Γιατί μπορεί η ιστορία να είναι ψευδής, αλλά ο Αύγουστος σε κάνει να διαπιστώνεις ότι τα επιμέρους είναι αληθινά. Κι ίσως αυτό να βλέπει ο αναγνώστης

Άγνοια κινδύνου

Θα μπορούσε όλος αυτός ο χρόνος, μέχρι τις εκλογές του Νοεμβρίου, να αξιοποιηθεί. Θα μπορούσε, γιατί όπως και στο παρελθόν έτσι και σήμερα χαραμίζεται σε αναζήτηση προσώπων, που θα ηγηθούν, αυτών που θα πλαισιώσουν και πάνω από όλα σε άγρα πελατών. Τα προγράμματα που θα ακολουθήσουν, εκθέσεις ιδεών στην ουσία, θα αποτελέσουν το πρόσχημα. Κανείς δεν τα πιστεύει και περισσότερο αυτοί που τα συντάσσουν.
Τα παραπάνω δεν θα είχαν σημασία, αν αποτελούσαν συνέχεια του παρελθόντος. Ο «Καλλικράτης» όμως έχει διαφορετική γνώμη, Ο Δήμος Κερκυραίων είναι πλέον όλο το νησί και από την κορυφή του φρουρίου δεν φαίνεται ο Κάβος και το Σιδάρι.
Αυτοί που βλέπουν πέρα από τις εκλογές αντιλαμβάνονται το βαθμό δυσκολίας που έχει ένα τέτοιο εγχείρημα. Πως και πότε θα βρει τον βηματισμό του ένας τεράστιος οργανισμός, όταν μέχρι σήμερα, ελάχιστοι γνωρίζουν τον νόμο «Καλλικράτη»; Και αυτό είναι το λιγότερο, αφού κανείς δεν έχει ασχοληθεί ουσιαστικά με την εφαρμογή του.
Φανταστείτε όλες τις ΔΕΥΑ του Νομού σε μια. Φαντασθείτε τον συγκερασμό προβλημάτων από την ύπαιθρο στην πόλη και το αντίθετο . Φαντασθείτε λειτουργίες και νοοτροπίες χρόνων να περνούν αναίμακτα στο γενικό πλαίσιο.

Θα περίμενε κανείς, μια μέρα μετά την παρουσίαση του νέου αυτοδιοικητικού χάρτη, να ξεκινήσει μια προσπάθεια προσαρμογής στα νέα δεδομένα, αντί αυτού βλέπουμε έναν άνευ προηγουμένου κατακερματισμό των τοπικών δυνάμεων, και μια αντίθετη πορεία απ’ αυτή που χρειάζεται ο τόπος. Με δεδομένη την απουσία των πολιτικών οργανισμών και την αδυναμία τους, να συσπειρώσουν έστω και τις δικές τους δυνάμεις, το πρόβλημα επιτείνεται και δημιουργεί συνθήκες διάλυσης του κοινωνικού ιστού.
Όλα αυτά με μια κυβέρνηση που έχει παραδώσει τη χώρα στις ορέξεις του Δ.Ν.Τ και όπως όλα δείχνουν, μετά τις εκλογές είναι έτοιμη να πετάξει το μπαλάκι στις αδύναμες και ανεμοσκορπισμένες τοπικές κοινωνίες.
Όλα τα παραπάνω δεν δικαιολογούν αυτήν την ανεύθυνη στάση από του διεκδικητές της εξουσίας. Έχουν ευθύνη απέναντι στον Λαό και στον τόπο, απέναντι στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει, απέναντι στην νέα γενιά, που ψάχνει απεγνωσμένα μια θέση εργασίας. Έχουν ευθύνη για το μέλλον, που κάτω από αυτές τις συνθήκες φαντάζει αβέβαιο.
Δεν είναι αστείο το εγχείρημα. Για να περάσουμε στην νέα πραγματικότητα το τελευταίο ο που θα πρέπει να μας ενδιαφέρει σήμερα είναι οι εκλογές…

Για τον τόπο τι;

Αν η 15η είναι το σημείο μηδέν, η 16η δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο από αφετηρία. Από σήμερα θα αρχίσω, κόντρα στο ελληνικό έθιμο που παρατείνει το χρόνο της γιορτής και το «μετά εορτής» κρατάει συνήθως μια εβδομάδα. «Δημοτικές εκλογές σε επίπεδο δημοτικού» είχε επισημάνει πολύ εύστοχα παλαιοτέρα, ο «Καιρός» της «Ελευθεροτυπίας».
Θυμάστε που σας έλεγα για τους χαμένους Σεπτέμβρηδες, κοντά είναι, αυτές τις μέρες θυσιάσουμε τις λέξεις. Η ενότητα, η πρόοδος, η ανάπτυξη, και κείνο το απεχθές «η Κέρκυρα μας», γίνονται καραμέλες στα χείλη των υποψηφίων και λειώνουν από το πιπίλισμα.
Το κλισάρισμα που κυριαρχεί, μας επαναφέρει σε μια νέα Βαβέλ, μόνο που ενώ μιλούν όλοι την ίδια γλώσσα, είναι αδύνατη η συνεννόηση. Είναι ο ήχος που βγαίνει, παραμορφωμένος από φωνές υποψηφίων που δεν έχουν μάθει να προφέρουν άγνωστες γι’ αυτούς λέξεις.
Ο λόγος δεν είναι ξένος με την ψυχή, και όταν βγαίνει ξεψυχισμένος δεν μπορεί να μας αγγίξει.
Αυτήν την περίοδο, που τα προβλήματα βγαίνουν στην επιφάνια, που ο κάθε υποψήφιος συνδυασμός προσπαθεί να πλειοδοτήσει έναντι των αντιπάλων, υπάρχει μια ένδεια ιδεών και φαντασίας. Αντί του προβληματισμού που θα έπρεπε να κυριαρχεί, πνιγόμαστε από ανέξοδα συνθήματα.

Ο τόπος έχει να διηγηθεί άπειρες ιστορίες. Το Λαζαρέτο, το Βιδο, τα Κάστρα, η Παλιά Πόλη, το εργοστάσιο Δεσύλλα, οι γειτονιές και τα στενά σοκάκια. Θέλει σεβασμό ο τόπος, γιατί αντιστέκεται στο χρόνο ενώ εμείς; Όπως ορθά επισημαίνει μια οργισμένη φωνή για άλλον τόπο…
«Δεν υπήρξαμε παρά ένα δευτερόλεπτο στην αιώνια ακινησία του. Μια ανεπαίσθητη γρατσουνιά στα γόνατα του αέναου χρόνου του. Χιλιάδες πριν από εμάς, εκατομμύρια μετά από εμάς, στους ίδιους δρόμους, στην ίδια νύχτα θα δώσουν τους ίδιους όρκους. Νομίζουμε ανεξίτηλο το στίγμα μας, αλλά δεν είμαστε παρά ένα πούπουλο στο έλεος των μποφόρ. Ωστόσο - για να μην αδικήσω την ιστορία του καθενός - η ιστορία μετράει και βαραίνει και ματώνει για τον ίδιο. Στις γειτονιές και στα στενά λοιπόν που περιέθαλψαν τις ανήλικες αγάπες μας χρωστάμε τη θητεία του ο καθένας στην αγάπη. Κι όπως κάθε θητεία άλλοι την έκαναν στο Πεντάγωνο γραφείς κι άλλοι σκοπιά στα σύνορα»
Ο τόπος μετράει πιο πολύ και χρειάζεται τον σεβασμό μας. γιατί έχει να μας διηγηθεί πολλά σε μας και σε αυτούς που ακολουθούν. Γιατί εδώ ο πόνος είναι ζεστός

Όσους κύκλους και να κάνουμε, όσο και να προσπαθούμε να απομακρυνθούμε νοερά, από τον μικρόκοσμο μας, η δίνη της καθημερινότητας, μας ρίχνει στην βαθιά λακκούβα της βάσης μας.
Ο τόπος λοιπόν, που ζήσαμε, και ζούμε. Ο τόπος που γίνεται ανάμνηση γλυκιά η πικρή που γίνεται προσμονή, που γίνεται κατάρα.